Demo scroll-page

Onder ‘religie’, van het Latijn ‘religare’, dat ‘opnieuw verbinden’ betekent, wordt gewoonlijk één van de vele vormen van zingeving, of het zoeken naar betekenisvolle verbindingen, verstaan, waarbij meestal een hogere macht, opperwezen, of godheid centraal staat.

Afbeelding II

Geloofsbeleving in Portugal. De bevolking van Portugal behoort formeel vrijwel in haar geheel tot de Katholieke Kerk (94%).

Afbeelding III

Er zijn drie aartsbisdommen, namelijk Braga, Évora en Lissabon, met respectievelijk acht, twee en acht bisdommen.

Afbeelding IV

Het aartsbisdom Braga is het oudste van de drie en zijn verleden gaat terug tot de Romeinse provincie Gallaecia, waarvan Braga de hoofdplaats was.

Afbeelding V

In bredere zin duidt het woord 'religie' op een algemenere vorm van spiritualiteit, gevoelens, gedachten met betrekking tot de zin van het leven. Deze religiositeit kan al dan niet beschouwd worden in relatie tot een macht, of manifestaties van een macht, of een (bewust) niet nader gedefinieerd beginsel, essentie of entiteit. Het gaat daarom dus niet per se om een identiteit, een persoon.

Afbeelding VI

Vaak ook wordt de term geloof gebruikt. In monotheïstische religies wordt ook het specifiekere begrip godsdienst gebruikt (niet alleen geloven in God, maar Hem ook dienen). In polytheïstische religies spreekt men daarentegen over een godendom (ook deze worden overigens vaak gediend, bijvoorbeeld door een offer).

Afbeelding VII

Antieke theorieën over woordafleiding (etymologie) zijn echter zelden betrouwbaar. De moderne taalwetenschap leidt 'religio' af van een (niet overgeleverd) werkwoord 'religere', dat zoiets als 'verplichten' moet hebben betekend.

Afbeelding VIII

Dat is ook in overeenstemming met de oudst vastgestelde betekenis van 'religio': (het naleven van een) religieuze plicht. De foutieve etymologie van Lactantius als zou 'religie' eigenlijk verwijzen naar een 'verbinding' tussen god(en) en mensen geniet in sommige religieuze kringen nog steeds een - begrijpelijke - populariteit. Voor een dergelijk type verbinding reserveert het Latijn echter het woord coniunctio.

Afbeelding IX

Religie kan enerzijds worden gezien als een poging van de mens het universum en zijn bestaan daarin te verklaren en anderzijds als een reactie van de mens op wat hij interpreteert als openbaringen van een hogere macht, mystieke ervaringen of inzichten. In de meeste religies wordt die hogere macht beschouwd als schepper van het universum en in sommige religies als een lagere godheid, de zogeheten Demiurg. Bij het ontbreken van een god of schepper in een religie kent men vaak een onpersoonlijk, onnoembaar beginsel, bijvoorbeeld bij het emanationisme.

Afbeelding X

Het overgrote deel van de mensheid is religieus, al dan niet belijdend. Het aantal aanhangers van de diverse wereldreligies verschilt sterk.